Milar siam teuhin enge a nghawng?

Naupang tam takin an ngaihsan leh an ngaihven ber chu reality show-a telte a ni chho mek a, naupang pakhat chuan a len huna a nih chak an zawhnaah, “Idol,Icon, Model etc.a ni mai,” tia a chhanna hian tunlaia Zoram dinhmun chiang takin a tilang niin a lang a, kan thil hlut leh kan ngaihven ber berte hi tuna naupang thangchho mekte ngaihven ber ber a ni mek a, hei hian nghawng tha lo tak a nei ang tih hlau tawk an tam ta hle a ni.

“Media lamah inelna nasa tak a awm chho mek a, he kan inelna hian ‘milar’ kan siamchhuak tam tial tial mai si a, hei hi kan hnam hian a thatpui lo zawngin kan hmang ang tih a hlauhawm a ni,” tiin thil chikmi tak pakhat chuan Thalaite Huang a hrilh a, hei hi mi tam tak ngaihdan pawh a nih ngei a rinawm.

Uar tawh lam uar hluai chi, hnam naupang kan nih avang hian tunah pawh hian ‘lar’ chak tak tak an lo tamzia chu sawi kher ngai lova chiang a ni chho mek a, state pawna cheng Mizo hnam, Mizorama awm ve ngailote’n an sawi chhuah fo chu. “Mizote chuan zaithiam etc. in ngaisang a, keini chuan lehkhathiam leh ngaihsan tlak khawpa mi hmingthate kan ngaisang,” tia a sawi hi kan hnamin kan hmachhawn mek leh kan nihna dik tak nite pawhin a ngaih theih tan ta viau mai.

“Vengchhung mi pakhat tute emaw reality show siamah dinhmun sang a rawn hauh a, zanlai a ni emaw, ni lo emaw, a lawmpui turin kan intukkhawm a, mipui kan inhmukhawm a, ropui ber ang maiin kan lawm a. ‘Veng ti hmingthatu a ni’ tiin kan buaipui chiam chiam a, naupang zawkte’n an ngaisang a, hei hi ngun zawka ngaihtuah chu a ngai a ni, naupangte ‘moral’ hi kan tichhe thei a ni tih kan hriat nawn fo a tul,” tiin Mizo naupang chhiar tur chanchinbu siamtu, Mizo Kids Editor Laltlanzova chuan a sawi thin a.

Naupangte tana thu tha leh chanchin tha hlui thintute ngaihdan hi ngun taka ngaihtuah chian a tul ta hle a ni. A hlimhlawp lai leh huau huau boruak ringawtah hian nu leh pa tam tak chuan kan fate an seilian mek tih an hre theuh ang a, hei hi an thanlenna atan a tha tawk em? tih hi zawhna lian tak a ni chho ta mek a ni.

Inchhungkhur leh kawtthler titi tam ber chu tun hnaiah reality show-a kan hmuhte a nih fo avang hian a ngaithla hnemtu naupangte tan chuan ‘ngaihsan’ emaw, an nih ang nih ve chakna thinlung lian tak an nei lo thei lo niin a lang tan a, kan hnam ro hlu tak la ni turte sukthlek hi nasa takin tunah hian heng kan show neihte hian a ti kawi ang tih chu mi tam tak ngaihdan a ni mek bawk a ni.

“Mi tam tak chuan hetianga hlimhlawp kan buaipui luai luai lai hian kan fate rilruah nasa takin hetiang thil hi kan tuh tih pawh an hre lem lo a. An bulah ngaihsan tlak chanchin kan sawi tlem ta em em a, hei hian an rilru puthmang nasa takin a kaihruai tih kan hriat nawn fo a tul,” tiin naupang lam chinchang hremi Psychologist pakhat chuan Thalaite Huang a hrilh.

Zirna lama mi ngaihsan awm te, thiamna lamah mi entawntlakte leh an hnathawh that avanga chawimawi phute’n chawimawina an hmu tlem tial tial niin a lang a. Media lam chuan heng mi hlawhtlingte leh entawntlakte hi pholang fo mahse khawtlangina chawimawi luk luk a neihte hi an awm ta meuh lo a, hei hian kan khawtlang hruaitute pawh hian function lianpui neihna thama a ngaihte hi eng show show emawa langsarte chauh hi a ni ta em ni? tih zawhna mipuiah a tuh mek bawk niin a lang.

Ropui taka inchawi-mawi a, entawntlak leh khawtlang tana mi chhuanawm lutuk ang maia show thenkhata hlawhtlingte kan chei-bawl ta vak vak thin hi kanpui zel chi a ni dawn em? Nge zirna kawng khata mi hlawhtlingte kan ngaih satliah ang mai hian vengchhung chanchinbuah kan chhuah lek dawn? Mipui hrim hrim pawh hian heng mite hi khawtlangin hun leh hmun pawh ngaihtuah lem lovin atso tak chungin kan chawimawi bung bung zel dawn? Mahni theuhin i ngaihtuah chiang teh ang u khai.